Egzema

Egzema insanların beşte birinde hayatın bir aşamasında görülebilen bir cilt hastalığıdır. Bir çok farklı nedeni ve şekli vardır. Egzema yerine dermatit tanımı da kullanılabilmekte, bazı durumlarda da egzematöz dermatit tanımı kullanılabilmektedir.

Egzema akut (ani) ve kronik (uzun süreli) olabilmektedir.

Akut egzema: Akut egzemada hızlı gelişen kırmızı bir döküntü, su toplaması ev şişlik görülür.

Kronik egzema: Akut egzema uzun sürdüğünde kronik egzema halini olur. Deri uzun süren egzemaya bağlı olarak koyu, kalınlaşmış ve çatlaktır.

Eğer her iki devre arasında ise buna da subakut egzema denir. Psikolojik stresler egzemayı başlatabilir veya tetikleyebilir.

Egzema çeşitleri:

Atopik dermatit: Genellikle çocukluk döneminde başlar, ailesel geçiş olabilir. Genellikle ailede astım, saman nezlesi ve egzeması olan bireyler vardır.
İrritan kontak dermatit: Su, deterjan, kuvvetli kimyasal ve sürtünme sonucu derinin tahriş olması sonucu gelişen bir egzema türüdür. Atopik egzemada da bu etkenler egzemayı tetikleyebildiğinden karışabilirler.
Alerjik kontak dermatit: Toplumdaki çoğu insanın tepki vermediği, nikel, parfüm, lastik, saç boyası gibi etkenlerle temas sonrası gelişen bir egzema türüdür. Dermatoloji uzmanlarının uygulayacağı alerjik yama testi hangi etkenin alerjiye neden olduğunu ortaya çıkarır.
Asteotik dermatit: Özellikle alt bacaklarda kuruluğa bağlı gelişen bir egzema türüdür.
Numuler dermatit (Diskoid egzema): Bu egzema türü deriye olan bir travma sonrasında gelişebilir. Üzeri pullu kırmızı para şeklinde alanlar aylarca kalabilir.
Seboreik dermatit: Malassezia denen bir mantarın salgıladığı toksik bir maddenin tetiklediği düşünelen saçlı deri ve yüz de görülen bir egzema türüdür.
Enfektif dermatit: İmpetigo dediğimiz bakteri enfeksiyonu veya mantar enfeksiyonları da mantar enfeksiyonları da dermatiti görüntüsü oluşturabilir.
Gravitasyonel egzema: özellikle yaşlı kişilerin alt bacaklarında özellikle varis varlığına bağlı olarak gelişen bir egzema türüdür.
Otitis eksterna: Dış kulak yolunu etkileyen bir egzema türüdür.

Egzemanın tedavisi

Banyo: Banyo ve duş sıklığı azaltılmalıdır, ılık su ile banyo yapılmalıdır. Klasik sabunlar yerine az deterjan içeren sabunsuz temizleyiciler tercih edilmelidir. Dermatoloji uzmanları size uygun olan temizleyicileri önerecektir.
Kıyafetler: Yumuşak tekstil ürünler tercih edilmeli, yün ve sentetik kumaşlar tercih edilmemelidir.
İrritanlar: Toz, su, kimyasal, deterjan ve travma gibi tahriş edici etkenlerden uzak durulmalıdır.
Nemlendiriciler: Banyo sonrasında gerekirse de normal zamanlarda veya kaşıntı olduğunda deriyi nemlendirin. Özellikle parfümsüz nemlendiriciler kullanın. Nemlendirici konusunda dermatoloji uzmanından destek alın.
Lokal kortizonlu ilaçlar: Yüzeyel kortizonlu krem ve merhem uygulaması kaşıntılı alanlara 5-15 gün boyunca uygulanmalıdır. Bu ilaçlar muhakkak doktor kontrolünde kullanılmalıdır. Muhakkak hangi bölgelere ne sıklıkla ve ne süre kullanılılacağına dikkat edilmelidir. Genellikle kaşıntılı ve kızarık alanlara 1-2 kere uygulanır. Bazen farklı vücut bölgelerine farklı kuvvetteki merhem veya kremler egzemanın şiddetine göre uygulanabilir.
Pimecrolimus krem: Yeni bir antienflamatuar ilaçtır, atopik dermatitte kortizonlu kremler göre yan etkisi az olan alternatif bir ilaçtır.
Antibiotikler: Egzemayı etkilediği veya başlattığı düşünülen bir bakteri var ise antibiyotik kullanılır. Bu bakteriler sıklıkla Staphylococcus aureus veya Streptococcus pyogenesdir.
Antihistaminikler: Antihistaminikli tabletler kaşıntıyı engeller, özellikle gece kullanımı faydalıdır.
Diğer tedaviler: Kortizon ve bağışıklık sitemin baskılayan ilaçlar içeren tabletler, foto terapi şiddetli, yaygın ve yukarıdaki tedaviler cevap vermeyen olgularda kullanılabilir.

Egzemalar genellikle uzun sürer. Cilt kuruduğunda muhakkak nemlendirilmeli ve sabun kullanımından kaçınılmalıdır. Eğer bu önlemler 2 hafta içinde etkili olmazsa muhakkak doktora başvurulmalıdır.